Otvorena izložba "Sjećanja u kamenu"

Izložba SJEĆANJA U KAMENU

Tamo gdje se molimo, umiremo i sjećamo.

AZRA AKŠAMIJA, VELIBOR BOŽOVIĆ, AMILA BUTUROVIĆ, ADIS ELIAS FEJZIĆ

Kustosica: Amila Ramović

Izložba Sjećanja u kamenu je multimedijalni i multidisciplinarni projekat koji okuplja međunarodni tim istraživača i umjetnika bosanskohercegovačkog porijekla. Glavni tematski fokus izložbe predstavljaju groblja iz osmanskog perioda i pogrebna kultura, koji se ogledaju u arhitekturi, ikonografiji i epigrafici. Iako je iznikla iz tematike prostora smrti, izložba proširuje i animira njihova historijska značenja kroz kritički osvrt i savremenu umjetničku interpretaciju kao kompleksnih narativa života u Bosni i Hercegovini.

Izložba polazi od istraživanja Amile Buturović predstavljenog u knjizi Carved in Stone, Etched in Memory (Ashgate 2015). Kroz historiografsku i kulturološku analizu, te uvođenje dokumenata i artefakata nematerijalnog naslijeđa, Amila Buturović pokazuje da se, iako se smatraju prostorima smrti, na kamenim grobljima istovremeno ispisuju novi narativi života. Fotografije Velibora Božovića u ovom projektu su nastale u saradnji s Amilom Buturović kao istovremeno dokumentarni i interpretativni putopis kroz bosanskohercegovačka groblja u njihovom naturalizovanom stanju. U svojim djelima Božović ispituje uticaj fotografije na sjećanje u prostoru gdje se isprepliću historijski, fiktivni i lični narativi. Historičarka arhitekture i konceptualna umjetnica Azra Akšamija predstavlja interaktivni ćilim koji su nakon rata tkale žene žrtve rata, a koji svjedoči o kontinuitetu bosanskohercegovačke kulture i kontinuitetu stradanja i gubitaka kroz transformaciju tradicionalnih motiva bosanskih ćilima u motive koji nose iskustva gubitka i razaranja. Istraživanje Azre Akšamija, koje posmatra destruiranje memorije kroz rušenje vjerskih objekata i rezidualnu memoriju koja nastavlja da živi i transformiše se u kulturnom diskursu, u kontrapunktu je s onom memorijom koja ostaje zapisana u kamenu preostalih nadgrobnih spomenika. Reljefi i skulpture Adisa Eliasa Fejzića zatvaraju historijski krug otiskivanja memorije u kamenu kao individualnog stvaralačkog čina, od onog davnašnjeg i tradicionalnog, do kritičkog i analitičkog, artikulisanog jezikom savremene umjetnosti. 

Sjećanja u kamenu prati tematsku dijalektiku između između sjećanja i zaborava i načina očuvanje memorije reflektuje kroz artefakte, arhivske dokumente, usmena predanja, ali i putem njene transformacije kroz stvaralačke interpretacije. Izložba propituje moguće epistemološke modele u kojima se istina traži u susretu između dokumentarnog i subjektivnog, u rasponu između materijalnog i konceptualnog, kao i u višeslojnim prostorima života i smrti.

Posjetioci Zemaljskog muzeja Bosne i Hercegovine će moći pogledati izložbu do 30.9.2018. godine.